Câu hỏi yêu cầu tư vấn:
(1) Lập ra 1 nhóm như Coin98 (người Việt Nam) và làm như họ đang làm - thuê mướn các lập trình viên, tạo ra tiền ảo, phân phối cho người VN thông qua 1 sàn nước ngoài, có vi phạm pháp luật VN ? và nếu có thì quy định xử phạt là gì ?
(2) Nếu gia nhập Coin98, như 1 nhân viên, hay 1 cộng tác viên thì có vi phạm pháp luật VN ? và nếu có thì quy định xử phạt là gì ?
(3) Tôi hiện đang sinh sống và làm việc tại HCMC, nếu bỏ tiền ra mua các đồng tiền của họ - mang tên C98 trên hệ thống Binance, thì có vi phạm pháp luật VN ? và nếu có thì quy định xử phạt là gì?
Mời bạn đọc tham khảo nội dung tư vấn dưới đây của Luật Tháng Mười:
.jpg)
I. Việc lập nhóm và thuê mướn người khác tạo ra tiền ảo và phân phối tiền ảo cho người Việt Nam.
Hiện nay pháp luật Việt Nam chưa thừa nhận tiền ảo, đồng tiền mã hóa trên thị trường Việt Nam. Vấn đề kinh doanh tiền ảo thông qua hoạt động tạo tiền ảo, bán cho người Việt Nam có thể thuộc hai trường hợp sau:
1. Xây dựng trang nhóm/website giao dịch tiền ảo và máy chủ đặt ở nước ngoài.
Trường hợp lập ra một nhóm/website để kinh doanh tiền ảo nhưng máy chủ của các nhóm/website ở nước ngoài thì hiện chưa có cơ chế để xử lý mà cơ quan nhà nước có thẩm quyền ở Việt Nam can thiệp bằng cách chặn các nhóm/website đó, còn nếu trong quá trình hoạt động mà có liên quan trực tiếp đến xâm phạm an ninh quốc phòng tới mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với tội danh tương ứng mà Bộ luật hình sự quy định là tội phạm.
Trường hợp thuê mướn người khác về làm dưới hình thức là hợp đồng lao động mà số người làm việc trên 10 người thì phải thành lập doanh nghiệp. Tuy nhiên hiện nay tại Quyết định 36/2025/QĐ-TTg về hệ thống ngành nghề kinh tế không có mã ngành về kinh doanh tiền ảo, tiền mã hóa nên nếu doanh nghiệp thành lập để hoạt động trong lĩnh vực tiền ảo, tiền mã hóa thì không được phép thành lập.
2. Xây dựng trang nhóm/website giao dịch tiền ảo và máy chủ đặt ở Việt Nam.
Theo quy định tại khoản 10, khoản 11 Điều 3 Nghị định 52/2024/NĐ-CP quy định về thanh toán không dùng tiền mặt thì:
“10. Phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt (sau đây gọi là phương tiện thanh toán) là phương tiện do tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, công ty tài chính được phép phát hành thẻ tín dụng, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán cung ứng dịch vụ ví điện tử phát hành và được khách hàng sử dụng nhằm thực hiện giao dịch thanh toán, bao gồm: séc, lệnh chi, ủy nhiệm chi, nhờ thu, ủy nhiệm thu, thẻ ngân hàng (bao gồm: thẻ ghi nợ, thẻ tín dụng, thẻ trả trước), ví điện tử và các phương tiện thanh toán khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.
1.1. Phương tiện thanh toán không hợp pháp là các phương tiện thanh toán không thuộc quy định tại khoản 10 Điều này.”
Theo đó, nghị định này bổ sung quy định về phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam gồm: séc, lệnh chi, ủy nhiệm chi, nhờ thu, ủy nhiệm thu, thẻ ngân hàng (bao gồm: thẻ ghi nợ, thẻ tín dụng, thẻ trả trước), ví điện tử và các phương tiện thanh toán khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước. Không liệt kê tiền ảo, tiền mã hóa là phương tiện thanh toán và tái khẳng định phương tiện thanh toán không được liệt kê tại khoản 10 nêu trên đều không hợp pháp.
Ngoài ra, căn cứ khoản 6 Điều 8 Nghị định 52/2024/NĐ-CP về thanh toán không dùng tiền mặt, trong đó quy định về các hành vi bị cấm:
“Điều 8. Các hành vi bị cấm
…
6. Phát hành, cung ứng và sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp.”
Việc tự ý phát hành, cung ứng, sử dụng phương tiện thanh toán không hợp pháp (như tiền ảo, tiền điện tử) sẽ bị xử lý theo quy định tại khoản 6 điều 26 Nghị định số 88/2019/NĐ-CP Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng như sau:
“Điều 26. Vi phạm quy định về hoạt động thanh toán
…
6. Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:
…
d) Phát hành, cung ứng, sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Từ phân tích nêu trên, việc thành lập sàn giao dịch tiền ảo tại Việt Nam là không hợp pháp, các cá nhân/tổ chức vi phạm quy định nêu trên bị xử lý hành chính theo quy định tại Nghị định 88/2019/NĐ-CP hoặc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng được quy định tại điều 206 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi năm 2017 nếu các hành vi Phát hành, cung ứng, sử dụng phương tiện thanh toán không hợp pháp hoặc kinh doanh ngoại hối trái phép mà gây thiệt hại cho người khác về tài sản từ 100.000.000 đồng trở lên.
II. Việc gia nhập nhóm C98 như một nhân viên hoặc một cộng tác viên.
Trường hợp gia nhập tổ chức kinh doanh tiền ảo, tiền mã hóa được thành lập theo quy định pháp luật nước ngoài, dưới hình thức hợp đồng lao động/cung cấp dịch vụ xác định địa điểm làm việc tại Việt Nam thì hợp đồng đó hợp pháp. Tuy nhiên phải xác định thêm là những người lao động Việt Nam làm việc cho C98 có hoạt động tập trung làm việc tại một văn phòng làm việc trên lãnh thổ Việt Nam hay không? Trường hợp có tổ chức văn phòng làm việc mà không xin cấp phép thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện thì tổ chức/cá nhân thuê mướn có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại điều 67,69 nghị định 98/2020/NĐ-CP Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hoặc Nghị định 122/2021/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư.
Mặt khác, nếu người làm việc cho C98 nhưng trong quá trình làm việc lại cung cấp những thông tin không đúng sự thật để đạt được một lợi ích nhất định mà đủ căn cứ cấu thành Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản được quy định tại Điều 174 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi 2017 thì bị truy cứu Trách nhiệm hình sự.
III. Việc mua tiền ảo có được xác định là vi phạm pháp luật
Việc mua tiền ảo, đồng tiền mã hóa thì hiện pháp luật Việt Nam chưa có quy định về xử phạt. Tuy nhiên, do pháp luật Việt Nam chưa thừa nhận tiền ảo, đồng tiền mã hóa nên trường hợp phát sinh tranh chấp thì cũng chưa có cơ chế để bảo vệ người mua nên dễ dẫn đến những rủi ro, thiệt hại mà người mua phải gánh chịu.
Trường hợp sau khi sở hữu tiền ảo (do các tổ chức/công ty tại nước ngoài tạo lập quản lý) sau đó thực hiện việc quy đổi ra tiền Việt Nam đồng hoặc dùng tiền ảo để giao dịch trên lãnh thổ Việt Nam sẽ được xác định là hành vi vi phạm pháp luật Ngoại hối được quy định tại Điều 36 Pháp lệnh Ngoại hối năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2013) như sau:
“Điều 36. Nguyên tắc kinh doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối.
1. Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và các tổ chức khác được kinh doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối ở trong nước và nước ngoài sau khi được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chấp thuận bằng văn bản.
2. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về phạm vi kinh doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối ở trong nước và nước ngoài, điều kiện, trình tự, thủ tục chấp thuận kinh doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và các tổ chức khác.”
Theo quy định tại Điều 23 Nghị định số 88/2019/NĐ-CP Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng thì hành vi Mua, bán ngoại tệ tại tổ chức không được phép thu đổi ngoại tệ mà giá trị ngoại tê trên 1.000 đôla Mỹ (hoặc ngoại tệ khác có giá trị tương đương) thì bị xử lý vi phạm hành chính từ 10-100 triệu đồng. Ngoài ra, một số quy định tại pháp Luật đầu tư, việc mang tiền mua/đầu tư trên các sàn giao dịch tiền ảo tại nước ngoài nếu thỏa mãn các yếu tố đầu tư nước ngoài thì đươc xem là một hình thức đầu tư ra nước ngoài (phù hợp với pháp luật nước ngoài). Tuy nhiên chưa được pháp luật Việt Nam chưa cho phép mục tiêu đầu tư này do vậy nếu thỏa mãn các yếu tố vi phạm, các nhà đầu tư còn có thể bị xử lý theo quy định tại Nghị định 122/2021/NĐ-CP.
Liên quan đến các sàn Forex, tương tự như sàn forex, các sàn giao dịch loại tiền mã hóa, tiền điện tử (cho dù đã được một số nước công nhận) hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam trong mọi trường hợp đều không hợp pháp, câu chuyện xử lý vi phạm hiện nay đối với sàn forex hay loại sàn giao dịch ngoại tệ, tiền chưa được công nhận thì chế tài, quy định là giống nhau. Việc dẫn chứng các thông tin quảng cáo giao dịch mua bán/ niêm yết loại đồng tiền này trên lãnh thổ Việt Nam (nếu có) có thể là thông tin không đúng sự thật để lừa các nhà đầu tư hoặc sự việc chưa bị phát giác để xử lý. Cơ chế hoạt động của sàn giao dịch nêu trên đa phần có dấu hiệu tội lừa đảo/ lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo dấu hiệu chung là đưa ra các thông tin về lãi suất, lợi nhuận cao bất thường/ không tưởng làm cho các nhà đầu tư tin và đưa tiền/tài sản cho những đối tượng vi phạm, sau đó bị các đối tượng thực hiện hành vi chiếm đoạt.
Lưu ý:
Văn bản pháp luật được áp dụng có hiệu lực ở thời điểm tư vấn, liên hệ với Công ty Luật TNHH Tháng Mười để được tư vấn miễn phí và sử dụng dịch vụ chuyên nghiệp - hiệu quả.
Quý khách hàng vui lòng liên hệ: Điện thoại: (024) 66.558.661 - 0936.500.818 Hoặc gửi về địa chỉ email: congtyluatthang10@gmail.com
Sự hài lòng của bạn, là thành công của chúng tôi!
Bình luận: