Trách nhiệm bồi thường khi xảy ra sai sót trong Y khoa

Trách nhiệm bồi thường khi xảy ra sai sót trong Y khoa

2025-11-24 13:19:42 1

YÊU CẦU TƯ VẤN:

Tôi xin được hỗ trợ tư vấn về lĩnh vực y tế. Tôi làm việc tại 1 bệnh viện tuyến huyện. Vừa qua tôi có bị người nhà bệnh nhân gửi đơn khiếu nại đến sở y tế và đơn vị nơi tôi công tác.

Sự việc như sau ngày 3.6 tôi điều trị bệnh nhân vào viện vì đau ngực trái. Sau khi thăm khám và làm điện tâm đồ. Tôi đưa điện tim cho bs trưởng khoa đọc và có kết quả nghi ngờ nhồi máu cơ tim. Sau đó bs trưởng khoa cũng đã chụp hình ảnh điện tim gửi cho phó giám đốc phụ trách chuyên môn của bv để xin ý kiến có phải nhồi máu cơ tim không và nhận được câu trả lời là không phải chỉ là thiếu máu cơ tim thôi. Tuy nhiên chỉ là trả lời qua tin nhắn zalo, lúc đó tôi không làm biên bản hội chẩn có chữ kí của PGĐ. Đến chiều tôi làm lại điện tim cho bệnh nhân kết quả không thấy hình ảnh bất thường trên điện tim , lúc này bệnh nhân cũng nói đã đỡ đau hơn. Sáng hôm sau tôi đi khám bệnh nhân nói không thấy đau ngực nữa nên tôi cho bệnh nhân ra viện về nhà theo dõi và dặn nếu thấy đau ngực trở lại thì quay lại khám ngay( lúc này không có mặt người nhà ). Đến tối cùng ngày bệnh nhân lại thấy đau tức ngực và được người nhà đưa thẳng xuống bv Tỉnh, sau đó được chuyển xuống bv Tim Hà Nội với chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp. Tuy nhiên xuống đến HN bệnh nhân đã không qua khỏi và tử vong . BN được chuyển tuyến lúc 1h15 ngày 5.6 đến bv tim Hà Nội lúc 6h và tử vong lúc 10h20 cùng ngày Nay gia đình làm đơn khiếu nại yêu cầu làm rõ hành vi sai sót chuyên môn của tôi tại sao không chuyển BN lên tuyến trên khi đã nghi ngờ nhồi máu cơ tim mà lại giải quyết cho về nhà theo dõi. Sau thời gian thỏa thuận gia đình đòi bồi thường số tiền 200 - 300 triệu đồng.

Tôi xin hỏi với trường hợp của tôi mức bồi thường như vậy có hợp lý không? Đơn vị tôi có mua bảo hiểm rủi ro nghề nghiệp. Với trường hợp của tôi có được bảo hiểm thanh toán và nếu có mức thanh toán sẽ như thế nào? Nếu như bị kiện cáo ra tòa tôi sẽ phải chịu mức án cao nhất như thế nào? Tôi xin chân thành cảm ơn và mong sớm nhận được câu trả lời của quý luật sư

Mời bạn tham khảo nội dung tư vấn dưới đây của Luật Tháng Mười:

I. Quy định của pháp luật liên quan đến chuyển tuyến giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

- Căn cứ quy định tại khoản 1 điều 5 Thông tư 14/2014/TT-BYT quy định việc chuyển tuyến giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh:

Điều 5. Điều kiện chuyển tuyến

1. Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh chuyển người bệnh từ tuyến dưới lên tuyến trên khi đáp ứng các điều kiện sau đây:

a) Bệnh không phù hợp với năng lực chẩn đoán và điều trị, danh mục kỹ thuật của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về y tế phê duyệt hoặc bệnh phù hợp với năng lực chẩn đoán và điều trị, danh mục kỹ thuật của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về y tế phê duyệt nhưng do điều kiện khách quan, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đó không đủ điều kiện để chẩn đoán và điều trị;

b) Căn cứ vào danh mục kỹ thuật đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về y tế phê duyệt, nếu cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến trên liền kề không có dịch vụ kỹ thuật phù hợp thì cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến dưới được chuyển lên tuyến cao hơn;

c) Trước khi chuyển tuyến, người bệnh phải được hội chẩn và có chỉ định chuyển tuyến (trừ phòng khám và cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến 4). …”

- Căn cứ khoản 16 điều 2 và điều 64 Luật khám bệnh, chữa bệnh năm 2023:

Điều 2. Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

16. Hội chẩnlà việc thảo luận giữa một nhóm người hành nghề về tình trạng bệnh của người bệnh để chẩn đoán và đưa ra phương pháp chữa bệnh phù hợp, kịp thời.

Điều 64. Hội chẩn

1. Việc hội chẩn được thực hiện khi bệnh vượt quá khả năng chẩn đoán và điều trị của người hành nghề hoặc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc đã điều trị nhưng bệnh không có tiến triển tốt hoặc có diễn biến xấu đi. Kết quả hội chẩn phải được thể hiện bằng văn bản và được lưu trữ trong hồ sơ bệnh án.

2. Các hình thức hội chẩn bao gồm:

a) Hội chẩn khoa, liên khoa và toàn cơ sở khám bệnh, chữa bệnh;

b) Hội chẩn giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong nước; giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong nước và nước ngoài;

c) Hội chẩn khác.

3. Các phương thức hội chẩn bao gồm:

a) Hội chẩn trực tiếp;

b) Hội chẩn từ xa.

4. Trên cơ sở kết quả hội chẩn, người hành nghề trực tiếp khám bệnh, chữa bệnh đưa ra quyết định chẩn đoán, điều trị phù hợp cho người bệnh.

- Căn cứ mục 4 phần 2 quyết định số 1895/1997/QĐ-BYT về việc ban hành quy chế bệnh viện: Quy định hội chẩn phải được ghi chép thành biên bản để lưu trữ hồ sơ bệnh viện.

Từ các quy định nêu trên trong trường hợp, khi bệnh vượt quá khả năng chẩn đoán và điều trị của người hành nghề hoặc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thì phải thực hiện việc hội chẩn và phải được ghi chép thành biên bản để lưu trữ hồ sơ bệnh viện. Trường hợp bệnh không phù hợp với năng lực chẩn đoán và điều trị, danh mục kỹ thuật của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về y tế phê duyệt hoặc bệnh phù hợp với năng lực chẩn đoán và điều trị, danh mục kỹ thuật của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về y tế phê duyệt nhưng do điều kiện khách quan, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đó không đủ điều kiện để chẩn đoán và điều trị thì phải lập hồ sơ chuyển người bệnh từ tuyến dưới lên tuyến trên.

- Trường hợp người hành nghề hoặc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không thực hiện đầy đủ các quy định về việc khám bệnh, chữa bệnh thì bị xử lý vi phạm hành (trong trường hợp chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự) theo quy định tại điều 40 nghị định 117/2020/NĐ-CP, đồng thời còn phải buộc chi trả toàn bộ chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với hành vi: Không hội chẩn khi bệnh vượt quá khả năng chuyên môn của người hành nghề hoặc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; Không hội chẩn khi đã điều trị nhưng bệnh không có tiến triển tốt hoặc có diễn biến xấu đi; vi phạm quy định của pháp luật về chuyên môn kỹ thuật trong khám bệnh, chữa bệnh gây ra tai biến cho người bệnh.

- Trường hợp vi phạm nghiêm trọng quy định về việc khám bệnh, chữa bệnh gây thiệt hại mà đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì bị xử lý theo quy định tại điều 315 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017:

“Điều 315. Tội vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế, cấp phát, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác

1. Người nào vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế, cấp phát, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 259 của Bộ luật này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Làm chết người;

b) Gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

c) Gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”

II. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi xảy ra sai sót về chuyên môn kỹ thuật

Theo quy định tại Điều 100 Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 quy định về các trường hợp người hành nghề có sai sót chuyên môn kỹ thuật và trường hợp người hành nghề không có sai sót chuyên môn kỹ thuật như sau:

“Điều 100. Xác định người hành nghề có sai sót chuyên môn kỹ thuật

1. Người hành nghề có sai sót chuyên môn kỹ thuật khi được Hội đồng chuyên môn quy định tạiĐiều 101 của Luật nàyxác định có ít nhất một trong các hành vi sau đây:

a) Vi phạm trách nhiệm trong chăm sóc, điều trị người bệnh;

b) Vi phạm các quy định về chuyên môn kỹ thuật.

2. Người hành nghề không có sai sót chuyên môn kỹ thuật khi được Hội đồng chuyên môn quy định tạiĐiều 101 của Luật nàyxác định thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Trong quá trình khám bệnh, chữa bệnh, người hành nghề đã thực hiện đúng trách nhiệm chăm sóc, điều trị người bệnh và các quy định về chuyên môn kỹ thuật nhưng vẫn xảy ra tai biến y khoa đối với người bệnh;

b) Trường hợp cấp cứu nhưng do thiếu phương tiện, thiết bị y tế, thuốc, thiếu người hành nghề mà không thể khắc phục được; trường hợp bệnh chưa có hướng dẫn chuyên môn kỹ thuật để thực hiện dẫn đến xảy ra tai biến y khoa đối với người bệnh;

c) Trường hợp bất khả kháng, trở ngại khách quanhoặc lý do khách quankhác dẫn đến xảy ra tai biến y khoa đối với người bệnh;

d) Trường hợp tai biến y khoa do người bệnh tự gây ra”.

Việc kết luận hoặc xác định người hành nghề có sai sót chuyên môn kỹ thuật hay không phải do hội đồng chuyên môn được quy định tại Điều 101 Luật Khám bệnh, chữa bệnh thực hiện.

Điều 101. Hội đồng chuyên môn

1. Khi xảy ra tai biến y khoa mà có tranh chấp cần giải quyết, theo đề nghị của người bệnh, người đại diện của người bệnh hoặc của người hành nghề thì cơ sở khám bệnh, chữa bệnh phải thành lập Hội đồng chuyên môn để xác định người hành nghề có hay không có sai sót chuyên môn kỹ thuật.

2. Hội đồng chuyên môn bao gồm các thành phần sau đây:

a) Chuyên gia thuộc lĩnh vực chuyên môn phù hợp;

b) Chuyên gia thuộc các chuyên khoa, chuyên ngành khác có liên quan đến tai biến y khoa.

3. Việc trưng cầu các chuyên gia tham gia Hội đồng chuyên môn phải bảo đảm khách quan, không xung đột lợi ích theo quy định của pháp luật.

4. Hội đồng chuyên môn được thành lập trong các trường hợp sau đây:

a) Hội đồng chuyên môn do cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tự thành lập theo quy định tại khoản 1 Điều này. Trường hợp cơ sở khám bệnh, chữa bệnhkhông tự thành lập được Hội đồng chuyên môn thì phải đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền về y tế quản lý trực tiếp thành lập;

b) Hội đồng chuyên môn do cơ quan nhà nước có thẩm quyền về y tế quản lý trực tiếp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thành lập trong trường hợp có đề nghị của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh theo quy định tại điểm a khoản này hoặc có đề nghị bằng văn bản của bên tranh chấp khi không nhất trí với kết luận của Hội đồng chuyên môn do cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tự thành lập;

c) Hội đồng chuyên môn do Bộ Y tế thành lập trong trường hợp có đề nghị bằng văn bản của bên tranh chấp khi không nhất trí với kết luận của Hội đồng chuyên môn do cơ quan nhà nước có thẩm quyền về y tế quản lý trực tiếp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thành lập.

5. Hội đồng chuyên môn hoạt động theo các nguyên tắc sau đây:

a) Hội đồng chuyên môn hoạt động theo nguyên tắc thảo luận tập thể, quyết định theo đa số và chịu trách nhiệm trước pháp luật về kết luận của mình;

b) Kết luận của Hội đồng chuyên môn là cơ sở để giải quyết tranh chấp khi xảy ra tai biến y khoa và là căn cứ để cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về y tế, người đứng đầu cơ sở khám bệnh, chữa bệnh quyết định áp dụng các biện pháp xử lý theo thẩm quyền đối với người hành nghề;

c) Kết luận của Hội đồng chuyên môn do Bộ Y tế thành lập là kết luận cuối cùng về việc có hay không có sai sót chuyên môn kỹ thuật.

6. Bộ trưởng Bộ Y tế quy định về quy chế tổ chức, hoạt động của Hội đồng chuyên môn và trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp khi xảy ra tai biến y khoa.”

Trường hợp đã có kết luận của Hội đồng chuyên môn theo quy định trên mà các bên tranh chấp không nhất trí với kết luận này, thì các bên có quyền đề nghị Bộ Y tế thành lập Hội đồng chuyên môn. Kết luận của Hội đồng chuyên môn do Bộ Y tế thành lập là kết luận cuối cùng về việc có hay không có sai sót Chuyên môn kỹ thuật.

III. Nguyên tắc bồi thường thiệt hại

Trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi tính mạng, sức khỏe bị xâm phạm căn cứ theo điều 584 và điều 585 Bộ luật dân sự 2015 quy định trách nhiệm bồi thường thiệt hại thuộc về bên có lỗi; Trường hợp xảy ra sai sót kỹ thuật chuyên môn có căn cứ xác định lỗi thuộc về người hành nghề hoặc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh dẫn đến người bệnh bị thiệt hại về tính mạng thì căn cứ xác định trách nhiệm bồi thường như sau:

“Điều 584. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại

1. Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.

2. Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

3. Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh theo quy định tại khoản 2 Điều này.”

Căn cứ quy định tại điều 591 Bộ luật dân sự 2015 và trường hợp của chị nêu bệnh nhân đã tử vong, vì vậy xác định thiệt hại mà bên có lỗi phải bồi thường gồm:

Điều 591. Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm

1. Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm bao gồm:

a) Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm theo quy định tại Điều 590 của Bộ luật này;

b) Chi phí hợp lý cho việc mai táng;

c) Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng;

d) Thiệt hại khác do luật quy định.

2. Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp tính mạng của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị thiệt hại, nếu không có những người này thì người mà người bị thiệt hại đã trực tiếp nuôi dưỡng, người đã trực tiếp nuôi dưỡng người bị thiệt hại được hưởng khoản tiền này. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có tính mạng bị xâm phạm không quá một trăm lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định. (hiện tại là: 1.490.000 đồng)

IV. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại

Hoạt động khám bệnh, chữa bệnh là một loại quan hệ dân sự do vậy chịu sự điều chỉnh của Bộ luật Dân sự năm 2015, khi phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại cũng cần căn cứ vào các yếu tố sau để xác định nghĩa vụ bồi thường:

- Phải có thiệt hại xảy ra;

- Phải có hành vi trái pháp luật;

- Có lỗi;

- Phải có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật với thiệt hại xảy ra.

Theo đó, bệnh nhân tử vong mà nguyên nhân trực tiếp do chị có sai sót về chuyên môn kỹ thuật dẫn đến thiệt hại thì phải bồi thường.

Tuy nhiên, thông tin chị cung cấp, cơ sở khám bệnh chữa bệnh đã mua bảo hiểm trách nhiệm trong khám bệnh, chữa bệnh theo quy định tại điều 103 Luật khám bệnh, chữa bệnh quy định:

Điều 103. Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp trong khám bệnh, chữa bệnh

1. Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp trong khám bệnh, chữa bệnh là loại hình bảo hiểm được sử dụng để chi trả chi phí bồi thường cho những thiệt hại do tai biến y khoa trong quá trình khám bệnh, chữa bệnh xảy ra trong thời hạn bảo hiểm và chi phí khiếu kiện pháp lý liên quan tới tai biến y khoa đó, trừ trường hợp quy định tại điểm d khoản 2 Điều 100 của Luật này.

2. Doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm chi trả chi phí bồi thường quy định tại khoản 1 Điều này cho cơ sở khám bệnh, chữa bệnh theo hợp đồng bảo hiểm đã được giao kết.

3. Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp trong khám bệnh, chữa bệnh thực hiện theo quy định của pháp luật về kinh doanh bảo hiểm.

4. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.

Như vậy, trường hợp kết luận của hội đồng chuyên môn xác định có sai sót chuyên môn kỹ thuật gây ra tai biến cho người bệnh thì doanh nghiệp bảo hiểm mà cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã mua bảo hiểm có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người bệnh theo hợp đồng bảo hiểm đã ký với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đó. Trường hợp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh chưa mua bảo hiểm thì phải tự bồi thường thiệt hại cho người bệnh theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, để xác định chính xác mức bồi thường của doanh nghiệp bảo hiểm, cần kiểm tra nội dung, phạm vi bảo hiểm của hợp đồng do đơn vị chị đã ký kết.

Lưu ý:

Văn bản pháp luật được áp dụng có hiệu lực ở thời điểm tư vấn, liên hệ với Công ty Luật TNHH Tháng Mười để được tư vấn miễn phí và sử dụng dịch vụ chuyên nghiệp - hiệu quả.

Quý khách hàng vui lòng liên hệ: Điện thoại: (024) 66.558.661 - 0936.500.818 Hoặc gửi về địa chỉ email: congtyluatthang10@gmail.com 

Sự hài lòng của bạn, là thành công của chúng tôi!

Bình luận:

Quý Khách hàng có nhu cầu tư vấn, xin vui lòng để lại thông tin dưới đây cho chúng tôi

Đăng ký email để nhanh chóng nhận được những thông tin pháp lý mới nhất từ chúng tôi