Trong quá trình công tác và nghiên cứu, Tôi gửi nội dung cần hỗ trợ tư vấn giải thích các vấn đề như sau: Phân tích các phương pháp khám nghiệm hiện trường và cho ví dụ cụ thể về từng phương pháp? (nếu có nguồn tài liệu tham khảo thì trích dẫn cụ thể để đọc hiểu nội dung được thuận lợi).
Mời bạn đọc tham khảo nội dung tư vấn dưới đây của Luật Tháng Mười:
Theo quy định tại điều 201 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 quy định:
“Điều 201. Khám nghiệm hiện trường
1. Điều tra viên chủ trì tiến hành khám nghiệm nơi xảy ra, nơi phát hiện tội phạm để phát hiện dấu vết của tội phạm, thu giữ vật chứng, tài liệu, đồ vật, dữ liệu điện tử khác liên quan và làm sáng tỏ những tình tiết có ý nghĩa đối với việc giải quyết vụ án.
2. Trước khi tiến hành khám nghiệm hiện trường, Điều tra viên phải thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp biết về thời gian, địa điểm tiến hành khám nghiệm để cử Kiểm sát viên kiểm sát khám nghiệm hiện trường. Kiểm sát viên phải có mặt để kiểm sát việc khám nghiệm hiện trường.
Khi khám nghiệm hiện trường phải có người chứng kiến; có thể cho bị can, người bào chữa, bị hại, người làm chứng tham gia và mời người có chuyên môn tham dự việc khám nghiệm.
3. Khi khám nghiệm hiện trường phải tiến hành chụp ảnh, vẽ sơ đồ, mô tả hiện trường, đo đạc, dựng mô hình; xem xét tại chỗ và thu lượm dấu vết của tội phạm, tài liệu, đồ vật có liên quan đến vụ án; ghi rõ kết quả khám nghiệm vào biên bản. Biên bản khám nghiệm hiện trường được lập theo quy định tại Điều 178 của Bộ luật này.
Trường hợp không thể xem xét ngay được thì tài liệu, đồ vật thu giữ phải được bảo quản, giữ nguyên trạng hoặc niêm phong đưa về nơi tiến hành điều tra.”
Theo đó hoạt động khám nghiệm hiện trường là hoạt động điều tra được tiến hành trực tiếp tại hiện trường do Điều tra viên tiến hành nhằm phát hiện, xem xét, ghi nhận dấu vết của tội phạm, vật chứng và làm sáng tỏ các tình tiết có ý nghĩa đối với vụ án tại nơi xảy ra, nơi phát hiện tội phạm. Chính vì vậy, nên việc khám nghiệm hiện trường có thể tiến hành trước khi khởi tố vụ án hình sự. Điều tra viên phải thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp biết. Kiểm sát viên bắt buộc phải có mặt để kiểm sát việc khám nghiệm hiện trường. Khi khám nghiệm, phải có người chứng kiến (như đại diện chính quyền địa phương, người cơ quan, chính quyền, …). Có thể để cho bị can, người bị hại, người làm chứng được tham dự khám nghiệm hiện trường nếu Điều tra viên thấy cần hỏi họ về một số vấn đề cần điều tra. Điều tra viên cũng có thể mời các nhà chuyên môn tham dự việc khám nghiệm hiện trường. Đây là những chuyên gia thuộc các lĩnh vực khoa học, kỹ thuật cần thiết như: bác sĩ pháp y để khám nghiệm tử thi, chuyên gia về súng, đạn để giám định súng, đạn mà người phạm tội sử dụng…. Khi khám nghiệm hiện trường, Điều tra viên tiến hành chụp ảnh, vẽ sơ đồ, mô tả hiện trường, đo đạc, dựng mô hình, thu lượm và xem xét tại chỗ dấu vết của tội phạm, đồ vật, tài liệu có liên quan đến vụ án; ghi rõ kết quả xem xét vào biên bản khám nghiệm hiện trường. Trong trường hợp không thể xem xét ngay được thì đổ vật và tài liệu thu giữ phải được bảo quản, giữ nguyên trạng hoặc niêm phong đưa về nơi tiến hành điều tra. Những người chứng kiến tham gia khám nghiệm hiện trường phải ký xác nhận vào biên bản khám nghiệm và có thể nêu những ý kiến cá nhân. Những ý kiến này được ghi vào biên bản khám nghiệm.
Về phương pháp khám nghiệm hiện trường có thể áp dụng một số phương pháp sau:
1. Phương pháp khám nghiệm hiện trường theo khu vực:
Phương pháp khám nghiệm hiện trường theo khu vực là phương pháp tiến hành chia hiện trường ra thành ô, khu vực khác nhau, sau đó tiến hành khám nghiệm từng ô, từng khu vực, tạo điều kiện tiến hành khám nghiệm một cách hệ thống tỉ mỉ, tránh để sót lọt các dấu vết, vật chứng
Ví dụ: Vụ án trộm cắp tài sản xảy ra tại căn hộ A, chung cư B; khi tiến hành khám nghiệm hiện trường, điều tra viên sẽ phân chia ra các khu vực như: Phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, phòng vệ sinh để tiến hành khám nghiệm để tránh bỏ lọt các dấu vết phạm tội.
2. Phương pháp khám nghiệm hiện trường dựa vào phương thức gây án đã được nhận định:
Phương thức khám nghiệm hiện trường này được thực nghiệm hiện trường qua dấu vết, vật chứng để lại đã xác định được lối vào, lối ra của thủ phạm và quá trình hoạt động của chúng ở hiện trường. Phương thức khám nghiệm hiện trường này cần áp dụng các phương tiện kỹ thuật hình sự phù hợp để phát hiện, ghi nhận, thu lượm, bảo quản, nghiên cứu, đánh giá các loại dấu vết vật chứng của các vụ phạm tội hoặc vụ việc có tính hình sự để lại tại hiện trường.
Ví dụ: A cậy cửa vào nhà B để trộm cắp tài sản, để vào được nhà B thì A đã thăm dò và nhận thấy trèo tường từ nhà C sẽ dễ dàng tiếp cận tài sản của B hơn. Vì vậy, khi hành vi phạm tội đã xảy ra và bị phát giác, Cơ quan điều tra có thể tiến thành thực nghiệm theo phương thức mà B đã triển khai.
3. Phương pháp khám nghiệm hiện trường theo hình xoáy ốc từ ngoài vào trung tâm hoặc từ trung tâm ra ngoài:
Phương pháp khám nghiệm hiện trường theo hình xoáy ốc là phương pháp được tiến hành khám nghiệm từ ngoài vào trung tâm và từ trung tâm ra ngoài theo hình xoáy ốc, có thể thuận theo chiều kim đồng hồ hoặc ngược chiều kim đồng hồ phương pháp này thường áp dụng đối với những hiện trường rộng, ngoài trời. Phương pháp khám nghiệm hiện trường theo hình xoáy ốc từ trong ra ngoài được áp dụng khi đã xác định được trung tâm của hiện trường, tức là nơi tập trung nhiều vật chứng, dấu vết. Ví dụ nơi có xác chết đối với hiện trường có tử thi hay nơi bắt đầu cháy nổ đối với hiện trường các vụ cháy, nổ…
Phương pháp khám nghiệm hiện trường theo hình xoáy ốc từ ngoài vào trung tâm được áp dụng với hiện trường khó xác định vùng trung tâm hiện trường.
Ví dụ: Trong khu công nghiệp X xảy ra vụ cháy nổ làm cả khu vực bị cháy hoàn toàn. Để xác định được nguyên nhân cháy, khi tiến hành thực nghiệm hiện trường điều tra viên đã tiến hành thực nghiệm từ ngoài vào trung tâm để xác định tâm đám cháy.
4. Phương pháp khám nghiệm hiện trường theo cách cuốn chiếu:
Phương pháp khám nghiệm hiện trường theo cách cuốn chiếu được áp dụng để khám nghiệm những hiện trường tương đối bằng phẳng, có chiều ngang nhỏ có thể tiến hành khám nghiệm dàn hết mặt bằng từ đầu này đến đầu kia.
Ví dụ: Anh A bị người phạm tội lợi dụng đám đông trong sân vận động bắn chết, để xác định vị trí hung thủ gây án, Cơ quan điều tra tiến hành khám nghiệm hiện trường lần lượt từ đầu sân đến cuối sân nhằm tìm kiến vỏ đạn nhắm tìm kiếm manh mối sự việc.
5. Phương pháp khám nghiệm hiện trường theo đường song song:
Phương pháp khám nghiệm hiện trường này thường được sử dụng với hiện trường rộng, tương đối bằng phẳng, không có ranh giới tự nhiên để phân chia thành khu vực. Ví dụ như: Hiện trường các vụ tai nạn giao thông, cháy nổ, khẩu hiệu, truyền đơn phản động…Việc khám nghiệm được tiến hành theo các đường song song, lần lượt cho đến hết toàn bộ hiện trường.
Ví dụ: Đối tượng A là người nổi tiếng nhưng thường xuyên đăng các bài tuyên truyền chống phá nhà nước XHCN Việt Nam, lợi dụng sức ảnh hưởng của mình, A đã cho in các tờ rơi có nội dung chống phá nhà nước. Khi tiến hành khám nghiệm hiện trường, cơ quan điều tra phải thực hiện cùng lúc nhiều hướng để điều tra hành vi của A.
Lưu ý:
Văn bản pháp luật được áp dụng có hiệu lực ở thời điểm tư vấn, liên hệ với Công ty Luật TNHH Tháng Mười để được tư vấn miễn phí và sử dụng dịch vụ chuyên nghiệp - hiệu quả.
Quý khách hàng vui lòng liên hệ: Điện thoại: (024) 66.558.661 - 0936.500.818 Hoặc gửi về địa chỉ email: congtyluatthang10@gmail.com
Sự hài lòng của bạn, là thành công của chúng tôi!
Bình luận: