Câu hỏi: Tôi có một thửa đất nằm sát mặt đường lớn tại quận X, thành phố Y sử dụng từ những năm 1990 nhưng chưa được cấp GCN quyền sử dụng đất. Năm 2010, khi Nhà nước công bố quy hoạch mở rộng tuyến đường này, phần diện tích khoảng 80m² đất của tôi được xác định nằm trong lộ giới. Tuy vậy, tôi vẫn xây dựng một căn nhà cấp 4 trên phần đất đó để ở. Đến năm 2025, dự án mở rộng đường chính thức được triển khai, chính quyền tiến hành thu hồi phần đất thuộc lộ giới, trong đó có diện tích đất và căn nhà của tôi.
Khi nhận thông báo thu hồi, tôi băn khoăn: vì đất đã nằm trong lộ giới, nay bị thu hồi thì tôi có được bồi thường về đất và tài sản trên đất hay không, hay chỉ được hỗ trợ một phần chi phí di dời?
Mời bạn đọc tham khảo nội dung tư vấn dưới đây của Luật Tháng Mười:
.jpg)
1. Về việc sử dụng đất nằm trong lộ giới:
Theo thông tin bạn cung cấp thì diện tích đất này gia đình bạn đã sử dụng từ những năm 1990. Việc sử dụng là ổn định và lâu dài, đến năm 2010 Nhà nước mới công bố quy hoạch mở rộng đường nên một phần diện tích đất nằm trong lộ giới (thuộc hành lang an toàn bảo vệ). Căn cứ theo quy định tại Điều 16 Luật đường bộ 2024 có quy định:
"Điều 16. Quản lý, sử dụng đất hành lang an toàn đường bộ
1. Đất hành lang an toàn đường bộ đã được Nhà nước thu hồi phải được quản lý, sử dụng theo quy định của Luật này, quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công và quy định khác của pháp luật có liên quan.
2. Việc sử dụng đất hành lang an toàn đường bộ phải bảo đảm các quy định sau đây:
a) Bảo đảm an toàn công trình đường bộ và công trình khác trong hành lang an toàn đường bộ;
b) Không che lấp báo hiệu đường bộ, không ảnh hưởng đến tầm nhìn xe chạy, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ;
c) Bảo vệ cảnh quan, môi trường theo quy định của pháp luật.
3. Đất hành lang an toàn đường bộ chưa được Nhà nước thu hồi thì người sử dụng đất được tiếp tục sử dụng theo quy định của Luật Đất đai và đáp ứng các quy định tại khoản 2 Điều này.
4. Việc trồng, chăm sóc và khai thác cây trong hành lang an toàn đường bộ phải bảo đảm quy định tại khoản 2 Điều này và các quy định sau đây:
a) Thực hiện các biện pháp cần thiết để tránh nguy cơ gãy, đổ cây gây mất an toàn cho người, phương tiện tham gia giao thông đường bộ; gây hư hại công trình đường bộ và công trình liền kề;
b) Cắt xén khi cây che lấp báo hiệu đường bộ, che khuất tầm nhìn của người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ và ảnh hưởng tới an toàn giao thông đường bộ;
c) Không được ảnh hưởng tới chất lượng và hoạt động bảo trì đường bộ.
5. Sử dụng đất hành lang an toàn đường bộ chồng lấn với phạm vi bảo vệ đê điều, vùng phụ cận công trình thủy lợi, phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi, hành lang bảo vệ đường sắt phải tuân thủ quy định của Luật Đê điều, Luật Thủy lợi, Luật Đường sắt, Luật Đất đai, Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.
6. Đường gom phải được xây dựng ngoài hành lang an toàn đường bộ, trừ trường hợp đường gom đồng thời là đường bên. Trường hợp không thể bố trí được đường gom ngoài hành lang an toàn đường bộ thì có thể bố trí trong hành lang an toàn đường bộ, nhưng phải đáp ứng các điều kiện sau đây:
a) Chiều rộng hành lang an toàn đường bộ còn lại đủ để mở rộng đường theo quy hoạch;
b) Bảo đảm an toàn công trình đường bộ;
c) Bảo đảm an toàn giao thông đường bộ và tầm nhìn xe chạy."
Theo quy định nêu trên thì: Đất hành lang an toàn đường bộ chưa được Nhà nước thu hồi thì người sử dụng đất được tiếp tục sử dụng theo quy định của Luật Đất đai và đáp ứng các quy định tại khoản 2 Điều 16 Luật đường bộ 2024:
-
Bảo đảm an toàn công trình đường bộ và công trình khác trong hành lang an toàn đường bộ;
-
Không che lấp báo hiệu đường bộ, không ảnh hưởng đến tầm nhìn xe chạy, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ;
-
Bảo vệ cảnh quan, môi trường theo quy định của pháp luật.
Như vậy, gia đình bạn có thể tiếp tục sử dụng diện tích đất thuộc lộ giới này.
2. Về việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất
a) Bồi thường về đất:
Căn cứ theo quy định tại b khoản 1 Điều 97 Nghị định 102/2024/NĐ-CP thì:
“Điều 97. Đất xây dựng các công trình, khu vực có hành lang bảo vệ an toàn
1. Việc quản lý, sử dụng đất đối với trường hợp đang sử dụng đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực được quy định như sau:
a) Người sử dụng đất được cấp Giấy chứng nhận đối với trường hợp đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận theo quy định của pháp luật;
b) Trường hợp Nhà nước thu hồi đất để bảo vệ an toàn công trình, khu vực thì người sử dụng đất được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định của pháp luật nếu việc sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất có trước khi hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực được công bố;
c) Trường hợp hoạt động của công trình có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sức khỏe của người sử dụng đất thì cơ quan có chức năng quản lý nhà nước đối với công trình xem xét các điều kiện thực tế hoặc đề nghị cơ quan chuyên môn có chức năng thẩm định mức độ ảnh hưởng, nếu phải thu hồi đất thì đề nghị Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định thu hồi đất. Người có đất thu hồi được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định của pháp luật”.
Theo đó, việc bạn có được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn hay không cần căn cứ vào thời điểm bắt đầu sử dụng đất trước hay sau khi hành lang bảo vệ an toàn được công bố. Đồng thời, gia đình bạn phải đáp ứng các điều kiện được bồi thường về đất theo quy định tại Điều 95 Luật đất đai 2024.
Đối chiếu quy định tại Điều 95 Luật đất đai 2024 thì: hộ gia đình, cá nhân có Giấy chứng nhận QSDĐ hoặc đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận QSDĐ (theo Điều 137, Điều 138 Luật đất đai 2024) sẽ được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh hoặc phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
Dựa trên thông tin bạn cung cấp thì: gia đình bạn đã sử dụng đất trước khi có công bố về hành lang bảo vệ an toàn công trình, tuy nhiên chưa có GCN quyền sử dụng đất. Vì vậy, gia đình bạn được bồi thường về đất nếu đủ điều kiện được cấp GCN quyền sử dụng đất theo các quy định tại Điều 137, Điều 138 Luật đất đai 2024.
b) Bồi thường tài sản trên đất:
Theo quy định tại Điều 18 Nghị định 88/2024/NĐ-CP
"Điều 18. Bồi thường, hỗ trợ thiệt hại đối với đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn khi xây dựng công trình, khu vực có hành lang bảo vệ an toàn
1. Bồi thường thiệt hại do hạn chế khả năng sử dụng đất thuộc phạm vi hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn quy định tại Điều 106 của Luật Đất đai được thực hiện như sau:
a) Làm thay đổi mục đích sử dụng đất từ đất ở sang đất phi nông nghiệp không phải là đất ở hoặc từ đất ở sang đất nông nghiệp thì mức bồi thường thiệt hại được xác định như sau:
Tbt = (G1 - G2) x S
Trong đó:
Tbt: Tiền bồi thường thiệt hại;
G1: Giá đất ở tính bình quân mỗi m²;
G2: Giá đất phi nông nghiệp không phải đất ở hoặc giá đất nông nghiệp tính bình quân cho mỗi m²;
S: Diện tích đất bị thay đổi mục đích sử dụng đất;
b) Làm thay đổi mục đích sử dụng đất từ đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất nông nghiệp thì mức bồi thường thiệt hại được xác định như sau:
Tbt = (G3 - G4) x S
Trong đó:
Tbt: Tiền bồi thường thiệt hại;
G3: Giá đất phi nông nghiệp không phải đất ở tính bình quân mỗi m²;
G4: Giá đất nông nghiệp tính bình quân cho mỗi m²;
S: Diện tích đất bị thay đổi mục đích sử dụng đất.
c) Trường hợp không làm thay đổi mục đích sử dụng đất nhưng làm hạn chế khả năng sử dụng đất thì việc xác định mức bồi thường thiệt hại do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ tình hình thực tế tại địa phương quy định cụ thể.
2. Nhà ở, công trình xây dựng khác và các tài sản khác gắn liền với đất nằm trong phạm vi hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn bị thiệt hại do phải giải tỏa thì được bồi thường theo mức thiệt hại theo quy định.
3. Khi hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn chiếm dụng khoảng không trên 70% diện tích thửa đất có nhà ở, công trình xây dựng thì phần diện tích đất còn lại cũng được bồi thường theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này nếu phần diện tích đất còn lại này nhỏ hơn diện tích tối thiểu theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về diện tích tối thiểu tại khoản 2 Điều 220 của Luật Đất đai đối với trường hợp thửa đất ở hoặc không đủ điều kiện xây dựng công trình theo quy định của pháp luật chuyên ngành đối với trường hợp thửa đất có công trình xây dựng.
4. Đất ở có nhà ở gắn liền với đất nằm trong phạm vi hành lang bảo vệ an toàn công trình, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn khi xây dựng công trình, khu vực có hành lang bảo vệ an toàn phải di chuyển chỗ ở theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì người sử dụng đất, chủ sở hữu nhà ở gắn liền với đất ngoài việc được bồi thường theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu có nhu cầu thì được bố trí tái định cư, được bồi thường chi phí di chuyển và được hỗ trợ ổn định đời sống, sản xuất.
Lưu ý:
Văn bản pháp luật được áp dụng có hiệu lực ở thời điểm tư vấn, liên hệ với Công ty Luật TNHH Tháng Mười để được tư vấn miễn phí và sử dụng dịch vụ chuyên nghiệp - hiệu quả.
Quý khách hàng vui lòng liên hệ: Điện thoại: (024) 66.558.661 - 0936.500.818 Hoặc gửi về địa chỉ email: congtyluatthang10@gmail.com
Sự hài lòng của bạn, là thành công của chúng tôi!
Bình luận: