Cố ý gây thương tích và mức bồi thường cho nạn nhân

Câu hỏi:

Em trai tôi cùng 4 người bạn đang nhậu ở nhà. Lúc đó có 2 người về trước, còn lại 3 người. Một người trong nhóm rủ em trai tôi và bạn của em sang nhà mình chơi. Khi em trai tôi và bạn đến nơi, thấy nhà quá đông người nên cả hai bỏ về.

Trên đường đi bộ về, em trai tôi gặp một đối tượng chạy xe máy ngược chiều trong tình trạng say xỉn, vừa đi vừa chửi bới. Người này nhảy xuống xe, dùng tay kẹp cổ em trai tôi, em trai tôi cũng giằng co lại. Sau đó, đối tượng chạy vào nhà một người quen gần đó lấy dao đòi chém, nhưng bị bạn của em trai tôi ôm giữ và nhờ chủ nhà giật lấy dao. Khi bạn em trai tôi buông ra, đối tượng tiếp tục chạy về nhà gần đó, lấy mã tấu ra chém.

Lúc này, em trai tôi cũng chạy về nhà lấy dao, nhưng vừa bước ra khỏi cổng thì bị đối tượng chém trọng thương. Người thanh niên đó cũng bị một vết thương nhẹ ở đầu, phải khâu 6 mũi, còn em trai tôi bị thương nặng, phải mổ đầu và bị thêm ở lưng, tay, chân.

Sau 5 ngày, khi gia đình tôi nộp đơn khởi kiện, thì người nhà của đối tượng đưa anh ta lên nằm viện cùng em trai tôi. Được biết, người thanh niên này trước đó đã có án về hành vi chém người nhưng chưa chấp hành xong.

Luật sư cho tôi hỏi: nếu khởi kiện ra tòa thì cả hai bên có bị đi tù không? Và phía đối tượng kia có phải bồi thường viện phí, cũng như những ảnh hưởng đến sức khỏe của em trai tôi không?

Mời bạn đọc tham khảo nội dung tư vấn dưới đây của Luật Tháng Mười:

1. Về trách nhiệm hình sự:

Theo thông tin anh cung cấp, có thể thấy 2 bên đều có hành vi cố ý gây thương tích cho nhau, phía gia đình anh đã có đơn trình báo tới cơ quan công an để xem xét sự việc. Sau khi tiếp nhận, xem xét tính chất sự việc cơ quan công an có thể yêu cầu trưng cầu giám định tỷ lệ thương tích để làm căn cứ khởi tố vụ án.

Điều 134 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi 2017 quy định về Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác như sau:

“Điều 134. Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác

1. Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Dùng vũ khí, vật liệu nổ, hung khí nguy hiểm hoặc thủ đoạn có khả năng gây nguy hại cho nhiều người;

…

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 06 năm:

a) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31 % đến 60%;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 11% đến 30%;

c) Phạm tội 02 lần trở lên;

d) Tái phạm nguy hiểm;

đ) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30% nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm từ điểm a đến điểm k khoản 1 Điều này.

…”

Như vây, căn cứ theo quy định trên sau khi có kết quả trưng cầu giám định mà tỷ lệ thương tích của em trai anh từ 11% đến 30% và có sử dụng hung khí nguy hiểm (dao và mã tấu) thì người kia có thể bị phạt tù từ 02 năm đến 06 năm. Trường hợp hành vi cố ý gây thương tích mà tỷ lệ thương tích dưới 11% thông thường chỉ bị phạt hành chính do chưa gây tổn hại đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, nếu gây thương tích dưới 11% nhưng người kia có dùng hung khí nguy hiểm (dao và mã tấu) và có đơn đề nghị khởi tố của em trai anh thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

Tương tự như trường hợp của em trai anh, nếu có căn cứ xác định vết thương ở vùng đầu của người kia do em trai anh dùng dao chém vào gây nên mà tỷ lệ thương tích xác định dưới 11% và có đơn đề nghị khởi tố của bên kia hoặc tỷ lệ thương tích trên 11% thì em trai anh cũng đối diện mức hình phạt như phân tích nêu trên.

2. Nguyên tắc bồi thường thiệt hại

Trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi sức khỏe bị xâm phạm căn cứ điều 584 và điều 585 Bộ luật dân sự 2015 quy định trách nhiệm bồi thường thiệt hại thuộc về bên có lỗi. Vì vậy, trường hợp này có căn cứ xác định em trai anh cũng có lỗi và cũng gây thiệt hại về sức khỏe cho người kia thì có thể xảy ra trường hợp lỗi của em trai anh nhiều hơn, ít hơn hoặc ngang bằng.

“Điều 584. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại

1. Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.

2. Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

3. Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh theo quy định tại khoản 2 Điều này.”

Căn cứ điều luật này, trường hợp em trai anh và người gây thương tích kia cùng có lỗi, có thể xác định lỗi ngang bằng nhau thì nghĩa vụ có thể tự bù trừ cho nhau và không được bồi thường; Trường hợp em trai anh lỗi nhiều hơn thì phải bồi thường cho người kia tương ứng với nghĩa vụ còn lại; Trường hợp em trai của anh có căn cứ xác định lỗi ít hơn và thiệt hại nặng hơn thì có quyền yêu cầu được bồi thường thiệt hại theo nguyên tắc được nêu tại điều 585 Bộ luật dân sự 2015 như sau:

“Điều 585. Nguyên tắc bồi thường thiệt hại

1. Thiệt hại thực tế phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thỏa thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

2. Người chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường nếu không có lỗi hoặc có lỗi vô ý và thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế của mình.

3. Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì bên bị thiệt hại hoặc bên gây thiệt hại có quyền yêu cầu Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường.

4. Khi bên bị thiệt hại có lỗi trong việc gây thiệt hại thì không được bồi thường phần thiệt hại do lỗi của mình gây ra.

5. Bên có quyền, lợi ích bị xâm phạm không được bồi thường nếu thiệt hại xảy ra do không áp dụng các biện pháp cần thiết, hợp lý để ngăn chặn, hạn chế thiệt hại cho chính mình.”

Căn cứ quy định tại điều 590 Bộ luật dân sự 2015, khi có căn cứ xác định bên kia có lỗi, em trai của anh sẽ được yêu cầu thường gồm các khoản sau:

Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm gồm:

+ Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại. Trường hợp này sẽ căn cứ chi phí khám chữa bệnh thực tế của em trai anh trong quá trình điều trị.

+ Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại; nếu thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định và không thể xác định được thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại.

+ Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị; nếu người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần phải có người thường xuyên chăm sóc thì thiệt hại bao gồm cả chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại.

+ Ngoài ra, người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp sức khỏe của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thêm một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có sức khỏe bị xâm phạm không quá 50 lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định. Mức lương cơ sở do nhà nước quy định tại thời điểm hiện tại là 2.340.000 đồng.

Việc bồi thường thiệt hại theo quy định nêu trên gia đình anh có thể thỏa thuận với người gây thiệt hại, nếu không đạt được thỏa thuận hoặc người kia không tự nguyện bồi thường, em trai anh có quyền khởi kiện ra tòa án nhân dân nơi người đó cư trú để yêu cầu bồi thường thiệt hại. Tuy nhiên đối với trường hợp của em trai anh, có thể yêu cầu trực tiếp tại đơn trình báo hoặc đơn đề nghị yêu cầu khởi tố để cơ quan tiến hành tố tụng căn cứ giải quyết theo quy định.

Lưu ý:

Văn bản pháp luật được áp dụng có hiệu lực ở thời điểm tư vấn, liên hệ với Công ty Luật TNHH Tháng Mười để được tư vấn miễn phí và sử dụng dịch vụ chuyên nghiệp - hiệu quả.

Quý khách hàng vui lòng liên hệ: Điện thoại: (024) 66.558.661 - 0936.500.818 Hoặc gửi về địa chỉ email: congtyluatthang10@gmail.com 

Sự hài lòng của bạn, là thành công của chúng tôi!