Người lao động sử dụng tiền của công ty vào mục đích cá nhân

Tôi đang làm việc tại 1 cty 100% vốn nước ngoài (Hàn Quốc), chức vụ Nhân Sự:

1. Tháng 8/2022: công ty thuê 2 nhân viên thời vụ người Hàn Quốc nhưng không muốn thanh toán tiền từ tài khoản công ty, nên nhờ tôi đứng tên trên giấy tờ nhận tiền giùm. Số tiền: 50.000.000 Tôi đã mượn số tiền này của công ty sử dụng cho mục đích cá nhân, tuy nhiên sau đó tôi đã nhận lỗi, viết biên bản và hoàn trả toàn bộ số tiền cho Công ty.

2. Tháng 3/2024: công ty thi công văn phòng và yêu cầu tôi phải đảm nhận công việc hỗ trợ thi công ngoài giờ (bao gồm cả thứ 7, CN). Thời gian tôi phải tăng ca tầm 6-70 giờ trong tháng. Công ty đã hỗ trợ cho tôi tiền tăng ca vào kỳ lương tháng này. Trả vào 5/4/2024. Trên giấy tờ đổi thành tiền hoa hồng.

Tháng 4/2024: công ty nói lương tháng 3 bị sai. Trong bảng lương excel chạy sai công thức nên số tiền bị ghi nhận 2 lần. Công ty nói tôi cố ý làm sai bảng lương nên không trả lương tháng 4 cho tôi và đòi lại toàn bộ số tiền lương tháng 3 của tôi. Như vậy tôi không được nhận 2 tháng lương và tôi xin nghỉ việc tại công ty. 2 bên cam kết không liên quan đến nhau nữa. Nhưng sau đó, mỗi khi công ty có vấn đề gì đều liên hệ tôi, bắt tôi phải lên công ty bất cứ lúc nào họ cần, đe doạ tôi nếu không nghe lời sẽ đem tất cả chuyện trên tố cáo pháp luật. Tôi cảm thấy tinh thần bị tồi tệ và trầm cảm muốn tự tử. Tôi mong công ty có thể tư vấn giúp tôi:

- Người sử dụng lao động có sai trong trường hợp trên không?

- Nếu tôi sai thì hình thức xử lý như thế nào. Rất cảm ơn quý công ty ạ.

Mời bạn tham khảo nội dung tư vấn sau đây của chúng tôi:

Theo thông tin chị cung cấp, nhận thấy hiện tại chị đã chấm dứt hợp đồng lao động tại công ty, sau khi chấm dứt hợp đồng người sử dụng lao động vẫn yêu cầu chị đến công ty để giải quyết các vấn đề liên quan đến công việc khi cần. Hành vi yêu cầu chị đến công ty để giải quyết công việc sau khi chị đã nghỉ việc là hành vi không phù hợp do chị không còn là người lao động của công ty. Chị không có nghĩa vụ và trách nhiệm phải thực hiện các công việc theo yêu cầu của công ty.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện công việc tại công ty, chị có thực hiện một số hành vi sai phạm, cụ thể các hành vi sai phạm này chúng tôi tư vấn như sau:

Thứ nhất, về vấn đề tự ý sử dụng số tiền 50.000.000 đồng

Công ty có sử dụng 02 lao động là người nước ngoài nhưng vì một số lý do nên đã thỏa thuận nhờ chị đứng tên trên giấy tờ nhận tiền giúp và có nghĩa vụ giao tiền cho nhân viên. Khi nhận tiền của công ty, chị đã sử dụng cho mục đích cá nhân. Hành vi này cần xem xét thêm về động cơ, mục đích của chị có nhằm chiếm đoạt tài sản hay không.

Giả sử, sau khi nhận được tiền của công ty, chị có những thủ đoạn gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản như đưa ra những thông tin sai sự thật (công ty chậm lương, công ty không trả lương, báo cáo lại với công ty là đã thanh toán tiền lương cho người lao động…), trốn tránh việc giao lại tài sản (như bỏ trốn, cắt mọi liên lạc với công ty hoặc người lao động để không phải trả lại tài sản)… Hành vi này tùy từng trường hợp cụ thể có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội phạm tương ứng liên quan đến tội phạm xâm phạm sở hữu. Khi đó, công ty có quyền tố cáo chị với cơ quan công an. Việc chị viết bản kiểm điểm và hoàn trả toàn bộ số tiền này cho chủ sở hữu tài sản được xác định là hành vi khắc phục hậu quả, là căn cứ để xem xét giảm nhẹ trách nhiệm hình sự trong trường hợp đủ căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự.

Tuy nhiên, giả sử trường hợp sau khi chị nhận được tiền từ công ty, vì một số lý do chị chỉ chậm trễ trong việc trả tiền và hiện nay chị đã hoàn trả toàn bộ số tiền (không có căn cứ chứng minh số tiền mà chị tiêu là tiền của cá nhân chị hay tiền chị cầm hộ người lao động) thì đây chỉ là vi phạm nghĩa vụ dân sự, không phải là hành vi phạm tội.

Để xác định chính xác trách nhiệm của chị đối với hành vi tự ý sử dụng số tiền 50 triệu đồng, chị cần cung cấp thêm các thông tin về thỏa thuận nhận hộ lương NLĐ, thời gian chị chậm trễ trả tiền, việc chị trả tiền cho người lao động do chị chủ động hay chỉ thực hiện sau khi hành vi đã bị phát hiện, trong thời gian chưa trả tiền thì người lao động có yêu cầu chị trả tiền hay không, chị có đưa ra các thông tin gian dối để trốn tránh việc trả tiền hay không… Ngoài ra, chị có thể cung cấp biên bản hoàn trả tiền cho công ty mà chị đã ký kết để xác định trách nhiệm của mỗi bên.

Thứ hai, về các quyền lợi của người lao động.

Chị làm việc tại công ty với vị trí nhân sự. Trường hợp lương của người lao động bị tính sai thì hai bên cần trao đổi để tính toán tiền lương đúng theo quy định của pháp luật và thực tế ngày làm việc. Thông thường việc xử lý hành vi tính sai lương của người lao động này sẽ căn cứ vào nội quy, quy chế của công ty hoặc theo thỏa thuận của các bên, người lao động được nhận tiền lương nhiều hơn tiền lương mình đáng lẽ được hưởng thì có nghĩa vụ hoàn trả lại khoản tiền thừa đó. Hành vi tính lương sai chỉ được xem là hành vi chiếm đoạt tài sản khi xác định được việc tính lương sai được thực hiện do lỗi cố ý nhằm mục đích hưởng số tiền chênh lệch tiền lương.

Theo thông tin chị cung cấp, trên thực tế công ty đã yêu cầu chị trả lại tiền lương của tháng 3 và không trả chị tiền lương của tháng 4 vì lỗi sai này. Theo quy định tại Điều 94 Bộ luật lao động 2019 thì người sử dụng lao động phải trả lương trực tiếp, đầy đủ, đúng hạn cho người lao động.

Bên cạnh đó, tại Điều 102 Bộ luật lao động 2019 có quy định về khấu trừ tiền lương như sau:

“1. Người sử dụng lao động chỉ được khấu trừ tiền lương của người lao động để bồi thường thiệt hại do làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động theo quy định tại Điều 129 của Bộ luật này.

2. Người lao động có quyền được biết lý do khấu trừ tiền lương của mình.

3. Mức khấu trừ tiền lương hằng tháng không được quá 30% tiền lương thực trả hằng tháng của người lao động sau khi trích nộp các khoản bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, thuế thu nhập cá nhân.”

Như vậy, căn cứ theo quy định nêu trên thì người sử dụng lao động có trách nhiệm trả lương đầy đủ và đúng hạn cho người lao động khi đến kỳ trả lương hàng tháng. Người sử dụng lao động chỉ được khấu trừ tiền lương của người lao động để bồi thường thiệt hại do người lao động làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc tài sản của người sử dụng lao động.

Trường hợp chị được nhận tiền lương nhiều hơn khoản tiền lương mình đáng lẽ được hưởng thì có nghĩa vụ hoàn trả lại khoản tiền thừa đó. Do vậy, việc công ty yêu cầu chị hoàn trả toàn bộ tiền lương tháng 3, không trả lương của tháng 4 là không đúng quy định của pháp luật.

Ngoài ra, với những thông tin mà chị cung cấp thì chúng tôi nhận thấy công ty có một số sai phạm liên quan đến thời giờ làm việc và tính tiền lương làm thêm giờ cho người lao động. Với những sai phạm này, chị có quyền làm đơn khiếu nại đến các cơ quan quản lý nhà nước về lao động hoặc khởi kiện ra tòa án để yêu cầu giải quyết.